Wywiad

Każdy potrzebuje wakacji

O tym, jak ważny jest odpoczynek i dlaczego warto zapoznać się z przysługującymi nam prawami, zanim ruszymy w wakacyjną podróż rozmawiamy z europosłem Jarosławem Dudą.

Maciej Wełyczko: Czy Pan także, jak wielu naszych czytelników, z utęsknieniem czeka na wakacje?

Jarosław Duda

: Oczywiście, że tak. Wakacje to bardzo ważny i potrzebny okres. Wiele badań pokazuje, że odpoczynek jest niezbędny dla zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego, zaś jego niedostatek negatywnie wpływa na naszą wydajność i kreatywność. Pracownicy, którzy nie korzystają z urlopów, są znacznie mniej twórczy w pracy i bardziej podatni na depresję niż ci, którzy wypoczywają przynajmniej trzy tygodnie w roku.

Rynek pracy się zmienił. Praca z domu jest coraz bardziej popularna. Czy dzięki telepracy możemy więcej czasu poświęcić na odpoczynek?

Mogłoby się tak wydawać. Niewątpliwą zaletą pracy z domu jest to, że nie tracimy czasu na dojazdy, często kosztowne i stresujące. A jednak wiele osób pracujących z domu narzeka na chroniczne zmęczenie, wyczerpanie a także towarzyszącą mu bezsenność i napięcie.

Czemu to przypisać?

Myślę, że w tym nowym modelu pracy trudniej postawić jasne granice pomiędzy pracą zawodową a życiem prywatnym. Nie wychodzimy z pracy i to powoduje, że często jeszcze długo po godzinach sprawdzamy służbowe maile, kończymy kolejne zadania. Nie umiemy „złapać oddechu”, odprężyć się, przestawić się mentalnie na inny tryb myślenia i działania. Okazuje się, że tak jak musieliśmy się nauczyć efektywnie pracować na odległość, tak też musimy nauczyć się, jak w nowych warunkach odpoczywać i zachować równowagę pomiędzy pracą i życiem prywatnym. Pracownicy, którzy nie pracują po godzinach, ani nie myślą w czasie wolnym o pracy, są kilkakrotnie bardziej wydajni od tych, którzy nie potrafią odpoczywać.
Ma to ogromne znaczenie dla zdrowia, dlatego poszukiwanie dobrych rozwiązań w tej dziedzinie jest bardzo ważne i ma wymierny wymiar zarówno społeczny jak i ekonomiczny.

Grupa Europejskiej Partii Ludowej w Parlamencie Europejskim, której jestem członkiem, już w 2020 roku wezwała Komisję Europejską do przygotowania planu działania na rzecz zdrowia psychicznego w UE, który uwzględniałby m.in wyzwania związane z nowymi rozwiązaniami na rynku pracy. Parlament Europejski przyjął także sprawozdanie dotyczące prawa pracowników do odłączenia się, tak aby zapobiegać oczekiwaniom pracodawców, że pracownik jest stale dostępny online. Podczas najbliższej sesji plenarnej w Strasburgu Parlament Europejski przyjmie też sprawozdanie dotyczące wyzwań związanych z wpływem digitalizacji pracy na zdrowie psychiczne.

Jak powinien wyglądać urlop idealny?

Oczywiście nie ma jednego modelu, który odpowiada wszystkim. Osoby przeciążone pracą wymagającą ciągłych spotkań, wystąpień i ścisłego trzymania się napiętego kalendarza cenią sobie luz, ciszę i brak wyznaczonych planów. Z kolei ci, którzy są zmęczeni rutyną w pracy, poszukują większej ilości wrażeń i okazji do spotkań towarzyskich. Rodziny z dziećmi wybierają miejsca, gdzie ich pociechy będą się dobrze bawić.

Mnie wakacje kojarzą się m.in. z czasem, kiedy nareszcie mogę spokojnie przeczytać książki, czekające na półce od kilku miesięcy. A na dłuższe podróże samochodem zdecydowanie polecam audiobooki. Kiedy ich słucham, czuję się mniej zmęczony, a podróż mija szybko i w dobrym nastroju. Wakacje to także czas na spędzenie czasu z przyjaciółmi i pobycie na łonie natury.

A skoro o podróżach mowa, zdarza się, że wyjazd na wymarzony urlop przeradza się w koszmar z powodu opóźnień samolotów i pociągów, długotrwałego koczowania na lotniskach, dworcach, nieudanych przesiadek itp…

To niestety prawda. Dlatego serdecznie zachęcam do zapoznania się z prawami pasażerów w Unii Europejskiej. Nie wszyscy wiedzą, że istnieją konkretne regulację unijne chroniące konsumentów, w tym pasażerów podróżujących samolotem, pociągiem, autokarem czy statkiem.
W przypadku dłuższych opóźnień pasażer ma prawo do posiłków, przekąsek i napojów, porady w sprawie planu podróży, a nawet zakwaterowania. W pewnych sytuacjach pasażer może również mieć prawo do uzyskania odszkodowania, zwrotu kosztów biletu czy otrzymania biletu na alternatywną trasę.

Na przykład: jeżeli opóźnienie samolotu wynosi ponad trzy godziny, a nie wynika to z nadzwyczajnych przyczyn, takich jak złe warunki atmosferyczne, w zależności od długości trasy możemy ubiegać się o odszkodowania wynoszące od 250 do 600 euro. Zatem przed wyruszeniem w podróż zachęcam do zapoznania się ze szczegółowymi informacjami na stronie: https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/passenger-rights/bus-and-coach/index_pl.htm.

Życzę wszystkim czytelnikom podróży bez zakłóceń, a także beztroskich wakacji, relaksu, wypoczynku, zregenerowania sił i pogody ducha.

Dziękuję bardzo.

Maciej Wełyczko

Dodaj komentarz